Türk Edebiyatı Aylık Fikir ve Sanat Dergisi Sayı: 625 (Kasım 2025)

Sevgili Türk Edebiyatı okurları, Bu sayıda düşünce, edebiyat ve sanat dünyamızın farklı damarlarını bir araya getiren seçkin yazılarla karşınızdayız. Bu sayımızda hem geçmiş değerlerimizi yâd ediyor hem de bugünün edebî sorunlarını tartışmaya açıyoruz. Bu ayki sayımıza Mahmut Erdil'in yazısı ile başlıyoruz. Erdil, makalesinde Ziya Gökalp'in tasavvufa sosyolojik yaklaşımını tartışıyor; tasavvufu din, ahlak ve toplumsal yapı ekseninde modern devlet fikriyle ilişkilendiren bir okuma ortaya koyuyor. Kamil Parın, Türk romanlarında “vatan” kavramının izini sürerek vatanın kimliği, fedakârlığı ve toplumsal dayanışmayı simgeleyen kutsal bir değer olarak nasıl kurulduğunu öne çıkarıyor. Oğuzhan Beşiroğlu, Hayalî Kâtip Salih Efendi'nin Karagöz'ü yenileştirme girişimlerini ve bu hamlelerin dönemin sanat çevrelerinde doğurduğu tartışmaları inceliyor. Sena Baykal, I. Dünya Savaşı sırasında Mısır'daki Türk esir kamplarında esirlerce çıkarılan dergilerin içerik ve hedeflerini anlatıyor. Mustafa Uçurum, Bahaeddin Özkişi'nin eserlerinde birey-toplum çatışması, manevi arayış ve tarih bilincinin işlenişini gösteriyor; erken vefatıyla gölgede kalmış bu özgün kalemin, ölümünün 50 yılında yeniden hatırlanması gerektiğini ifade ediyor. Kâmil Uğurlu, Orhan Hançerlioğlu'nun “İyi bir şiir okuyucusu, iyi bir şair kadar değerlidir.” sözünden hareketle, Şerif Aydemir'in hayatı şiirin kendisine dönüştüren bir sanatçı olduğunu söylüyor. Süleyman Berk, Edirne Selimiye Camii'nin kubbesindeki hat ve tezyinatın “restorasyon” adı altında değiştirilmek istenmesi üzerine doğan tartışmayı bizlere aktarıyor. Talip Mert ise bu bağlamdan hareketle tarihî mirasa keyfî müdahalelerin tehlikelerine dikkat çekiyor. A. Yağmur Tunalı, neyzen Niyazi Sayın'ın çok yönlü kişiliğini, tasavvuf terbiyesinin yoğurduğu sanat anlayışını ve insana yönelen derin felsefesini değerlendiriyor. Mehmet Samsakçı ile Behicuddin Şehabi, Mısırlı yazar Azize Abbas Asfour'un 1938 tarihli ve Filistin'deki zulme karşı Müslümanların suskunluğunu eleştiren makalesinin tercümesini sunuyor bizlere. Burak Görgün, Macar yazar László Krasznahorkai'nin hayatına ve üslubuna dikkat çekerek 2025 Nobel Edebiyat Ödülü'ne uzanan edebî yolculuğunu anlatıyor. Kemal Deniz, Yavuz Bülent Bâkiler'in Malatya yıllarını, şehirle kurduğu derin bağı ve bu dönemin şairin edebî kişiliğinin oluşumundaki payını resmediyor. Son aylarda siyaset alanından edebiyata taşan “Türk–Türkiyeli” ayrımı, “Türk Edebiyatı– Türkçe Edebiyat” tartışmaları edebî çevreleri de meşgul etti; bu tartışmaya dair hazırladığımız soruşturmayı bu sayıda paylaşıyoruz. Ekim sayımızda yayımladığımız Roza Aytmatova söyleşisinde Cengiz Aytmatov'a ilişkin dikkat çekici bilgiler yer almıştı; söyleşinin ikinci bölümünü de bu sayıda sunuyoruz. Zeynep Uluant, Adile Ayda'nın ilmî birikimini, “Türklerin İlk Ataları Etrüsklerdir” tezini ve Ayda ile Göze arasındaki entelektüel dostluğu ele alıyor. Kemal Subaşı ise hikâyesinde bir minibüste tesadüfen başlayan küçük bir iyiliğin, farklı hayatlara dokunarak nasıl zincirleme bir iyilik döngüsüne dönüştüğünü anlatıyor. Mustafa Ruhi Şirin, Tarık Özcan, Hamit Oral, Şadi Oğuzhan, Satılmış Şen, Yasin Mortaş, M. Sadi Karademir ve Mert Alihan Karakaş şiirleriyle bu sayımızda yer alıyorlar. Herkese iyi okumalar dileriz… İmdat Avşar Türk Edebiyatı Dergisi Genel Yayın Yönetmeni