Esâfil-i Şark;Gülmek İçin Kurulmuş Bir Topluluğun Hikâyesi

Adnan Giz (1914-1989), 1935 yılında başladığı yazı hayatını Cumhuriyet, Tasvir-i Efkâr, Akşam, Vakit, Son Posta, Tasvir gibi gazetelerde; Yedi Gün, Resimli Ay, Yeni Mecmua, Çınaraltı, Tarih Dünyası, Resimli Tarih Mecmuası, 20 Asır, İstanbul Sanayi Odası Dergisi, Belgelerle Türk Tarihi, Hayat Tarih Mecmuası, Hayat Mecmuası, Hayat Tarih ve Edebiyat Mecmuası, Tarih ve Toplum, Yıllarboyu Tarih, gibi dergilerde ömrünün sonuna kadar sürdürmüş bir aydınımız. Sanayi tarihi, basın-ilan tarihi, Osmanlı tarihi (padişahlar, şehzadeler, sadrazamlara dair portreler) Türk tarihi, Avrupa tarihi, Esâfil-i Şark ve İstanbul'a dair yüzlerce yazı kaleme almıştır. Bu yazılar konu bütünlüğü içinde bir bir kitaplaşıp Büyüyenay kitaplığına katılacaklar. Adnan Giz Bütün Eserleri serimizin ikinci kitabı: Gülmek İçin Kurulmuş Bir Topluluğun Hikâyesi Esâfil-i Şark. Geçen yüzyılın ilk yarısında birçok aydını bir araya getiren Esâfil-i Şark topluluğunun ilginç öyküsü 1977 yazında devrin önde gelen dergilerinden Hayat Mecmuası'nda tefrika edilmiştir. Topluluğun yaşayan son mensupları ya da yakınlarıyla görüşen Adnan Giz'in kaleme aldığı bu makale dizisi mecmuanın 19 Mayıs 1977 tarihli 21 sayısından başlamak üzere yedi bölüm halinde yayınlanmıştır. Yazarın arkadaşı Midhat Sertoğlu da toplulukla ilgili kendi anılarını 7 Temmuz 1977 tarihli 28 sayıdan başlamak üzere beş bölüm halinde devam ettirmiştir. Bu uzun tefrika Adnan Giz'in mecmuanın 11 Ağustos 1977 tarihli 33 sayısındaki “Çamur Cevdet ‘Türabizade Cevdet Beyefendi' Olunca” isimli makalesiyle sona ermiştir. Esâfil-i Şark mensuplarının bir kısmıyla üniversite yıllarında dostluklar kuran Adnan Giz, Mükrimin Halil Yinanç, Nazmi Acar, İbnülemin Mahmud Kemal, Orhan Seyfi Orhon, Yusuf Ziya Ortaç ile Faruk Nafiz Çamlıbel… gibi isimlerle birçok defa görüşmüş, bu görüşmelerde onları yakından tanıma fırsatı bulmuştur. Onun kitaplaşan bu tefrikası da bu görüşmelerin bir ürünü. Eser, kimi kültür, sanat, edebiyat, tarih, tiyatro; kimi de siyaset dünyamızın mensubu onlarca ismin meydana getirdikleri ve kendilerine yakıştırılan isimle Esâfil-i Şark topluluğunu tüm kadrosuyla bir araya getirmektedir.