Türk Müziğinde Çokseslilik Uygulamaları ve İlerici Armonisi

Türk Müziğinde çokseslilik konusu; uygulama, düşünce ve kuram açısından dört basamakta ele alınarak değerlendirilebilir: İlk basamak, herhangi bir düşünce ve kuram üretilmeksizin Türk ezgilerinin armonizasyonunun yapıldığı dönemi kapsar. Bu dönemde çok seslilikle ilgili düşünce geliştirildiği söylenemez (1828-1907 arasaı uygulamalar). İkinci basamak, Türk Müziğinde çokseslilik sorunu üzerine ilk tartışmanın yazılı olarak gündeme geldiği ve geleneksel müzik-Batı armonisi uyumuma dayalı çok seslilik önerisiyle düşünce geliştirme dönemini kapsar (1907 ve sonrası). Üçüncü basamak, Türkiyenin Muassır Medeniyetler Seviyesini yakalama hedefiyle bağlantılı olarak müzikte yapılan daha bilinçli çalışmalar sonucu yaratılan çağdaş Türk müziği türüne dayalı çok sesli Türk müziği dönemini kapsar (1923 ve sonrası). Dördüncü basamak, Türk müziğine özel armoni yaratma çabaları ve kişisel çok seslendirme yöntemi önermeler dönemini kapsar (1944 ve sonrası). Yukarıda dört basamakta açıklanan çalışmalara bakılarak Türk müziğinde, çokseslilik yaklaşım ve uygulamaları yönünden önemli bir birikim elde edildiği söylenebilir. Bu önemli birikime rağmen Türk müziği ve çokseslilik konularını içeren müzikbilimsel çalışma ve yayınların azlığı düşündürücü bulunmaktadır.