Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Süryaniler

Süryaniler, gayrimüslim bir cemaat olarak yüzyıllardır Türkiye'nin güneydoğusunda yaşayan, Anadolu mozaiğine tarih ve kültürleri ile katkıda bulunan bir topluluktur. Hıristiyanlığı kabul eden ilk topluluklardan biri olarak bilinen Süryaniler, inanç, dil ve kültür yönünden Mezopotamya medeniyetinin içinde önemli bir yere sahiptirler. 20 yüzyılın başlarında Osmanlı Devleti'nin millet sistemi içerisinde yerini alan Süryaniler Türkiye Cumhuriyeti ile birlikte “ülkenin vatandaşı” olmuşlardır. Kadim Süryaniler olarak da adlandırılan bu Süryanilerin yakın dönem tarihlerinin bilinmesi, bu yüzyıl içerisinde karşılaştıkları misyonerlik, modernleşme ve göç faaliyetlerinden ne kadar etkilendiklerinin anlaşılabilmesi açısından oldukça önemlidir. Yurtdışına göç ile birlikte oluşan diasporanın Türkiye'deki Süryanileri etkilemesi ve onlarda bir “Süryani kimliği” inşa süreci başlatmaya çalışmasının ne derece başarılı olduğu yine son yüzyıldaki Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti içerisindeki tarihlerinin bilinmesiyle mümkündür.