Kur'ân'da Edebî Tasvir

Îcâz'ın yanı sıra i'câz özelliğini de bünyesinde taşıyan Kur'ân-ı Kerîm, konuları ele almada ekseriya tasvir sanatına ağırlık vermiştir. Kur'ân ayetleri, müşahede edilen bir olay, ortadaki bir sahne, zihinsel ve psikolojik mana ve çağrışımlar kadar insan tiplerini de somut biçimde canlandırmayı hedeflemiş, tasvir aracılığıyla bunları canlı tablolara dönüştürmüş, onlara ruh ve hayatiyet kazandırmıştır. Kur'ân'da, tasvir edilen manzaralar, tıpkı usta bir fotoğrafçının objektifine takılan veya mahir bir ressamın fırçasında hayat bulan resimler gibi olabildiğince canlı ve alabildiğine renklidir. Kur'ân'ın tasvirî anlatımlarına kulak veren kimse, bunun okunan bir söz ve meselenin izahını kolaylaştıran bir örnek olduğunu unutarak, âdeta kendisini canlı bir sahne dekoru içerisinde tahayyül etmeye başlar. Böylece, Kur'ân kıssaları, hayata dair hikâyeler değil, bizzat hayatın kendisi olur. Elinizdeki bu çalışma Kur'an'da yer alan tasvirlerin hepsini değilse de çok büyük bir kısmını, Allah (zatı ve sıfatları), insan (kategorik olarak iman biçimleri), tabiat sahneleri (güneş, ay, yıldızlar vs.) ve metafizik konular (cennet, cehennem, kıyamet, âhiret hayatı vs.) gibi başlıklar altında ve kategorik olarak ele alıp incelemiştir.