İslam Sufileri

Bütün tasavvufi tecrübeler en sonunda bir noktada birleşir. Bu noktanın, mutasavvıfın din, ırk ve yaratılışına göre oiaukça çeşitli görünüşleri vardır. Oysa ki aynı noktada birleşen tasavvuf yolları hemen hemen sayısız çeşitlilikler gösterir. Bütün bu tasavvuf türlerinin ortak bir yanı olmakla birlikte her biri içinde doğup geliştiği şartlara bağlı olarak kendine özgü konularla açığa çıkar. Nasıl ki Hıristiyan mistisizmi Hıristiyanlığa başvurmaaan anlaşılamazsa, islâm tasavvufuna aa islam'ın iç ve dış gelişmesi açısından bakılmalıdır.Yeni araştırmalar sûfîliğin kökeninin belli bir sebebe götürülemeyeceğini ortaya koymuş ve böylece, mesela, onu, muzaffer bir Samî aine karşı Aryâni zekanın bir tepkisi ve aslında Hind veya iran aüşüncesinin bir ürünü olarak sunan, geniş kapsamlı genellemeleri itibaraan düşürmüştür.Gerçek şudur ki, sûfılik karmaşık bir şeydir ve dolayısıyla onun kökeni sorusuna basit bir cevap vermek imkansızdır.