İnisiyasyona Toplu Bakışlar

İnisiyasyon kelimesine Türkçede illa bir karşılık bulmaya çalışırsak bunu en yakın “tasavvuf” sözcüğüyle karşılayabiliriz. İnsanlığın düşünce tarihi boyunca oluşan eski, kadim geleneklerin (traditions) devamını sağlayan ezoterik, sırrî bilgiler, bu bilgileri öğreten geleneksel kurumlara girilmeden öğrenilemez. Bu bilgileri almak için bu yola giren kimseye “inisiye” yani isteyen anlamında “mürit” adı verilir. Müritler yetiştiren, onları irşat eden kimseye ise “inisiyatör” yani başlatan, irşat eden, “mürşit” adı verilir. Yerine göre bu bir usta, bir üstat, bir şeyh, bir rehber, bir müşrit, bir efendidir. İnisiyeler, inisiyatörlerin gözetimi ve denetimi altında, tek tek, çeşitli sınavlardan geçerler; sonunda belli hâlleri yaşayarak, belli manevi makamlara erişirler, işte inisiyelerin yaşadıkları hâllerin tümüne, gerçekleştirdikleri hakikatlerin hepsine “inisiyasyon” denir. Düzenli bir geleneksel teşkilata bağlanma, inisiyasyonun sadece gerekli şartı olmayıp aynı zamanda kelimenin tam anlamıyla inisiyasyonu oluşturan şeydir. Bütün geleneksel şekilleri, onların ilkesinin birliği içinde ele alan kişi, zaten temelde, kelimenin en kesin anlamıyla, sentezci bir görüşe sahip olur. Böyle biri bütün geleneksel şekillerin içinde aynı şekilde yer alabilir ve hatta bütün şekiller için en iç nokta olan yerde bulunabilir çünkü o nokta gerçekten de onların ortak merkezidir. Merkeze ulaşmak için farklı noktalardan hareket eden bütün yollar, gittikçe birbirine yaklaşarak, fakat daima birbirinden ayrı kalarak, biricik merkeze varıp orada birleşinceye kadar ilerler. Merkezden bakıldığında, gerçekten de bu yollar, her biri merkezden çıkan ve çembere doğru uzanan bir yığın yarı çap gibidir; çember üzerindeki çok sayıdaki noktalar, bu yarıçaplar aracılığıyla ancak merkezle bir ilişki kurar. Renè Guènon bu yazılarında, “inisiyasyon”la ilgili hususlarda, kapsamlı ve doyurucu bilgiler sunmaktadır.