Hak Dini Kur'an Dili

Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır (1878-1942) Mutlakiyet, Meşrutiyet ve Cumhuriyet devirlerine tanıklık etmiş, bu devirlerden son ikisinde etkin olmuş çok yönlü bir şahsiyettir. Altı asırlık bir imparatorluğun yıkılıp yerine yeni bir ulus devletin kurulduğu çok zor ve sancılı zamanlarda yaşamış; ilim, fikir ve siyaset sahalarında etkili olmuş, gençliğinden itibaren mütefekkir bir âlim olarak saygın bir yer edinmiş, geriye önemli eserler bırakmıştır. Bu büyük âlimin meşhur çalışması Hak Dini Kur'an Dili'nin, Türkçe ilim ve düşünce literatüründe benzersiz bir yeri vardır. Hak Dini Kur'an Dili İslâmî ilimler birikimini Osmanlı'dan Cumhuriyet'e liyakatle aktaran eserlerin başında gelir. Elmalılı'nın kuşatıcı ilmî kimliği, İslâmî ilimlerin yanı sıra doğa bilimleriyle felsefî düşünceye yönelik derinlikli birikimi ve bütün bilgi alanlarının arasındaki irtibatı kurmaya yönelik çabası, bu çalışmada sahihliği ve özgünlüğü birleştiren bir terkip olarak kendini göstermektedir. Kur'ân-ı Kerîm'i doğru anlama gayretiyle İslâmî ilimler geleneğinin tamamından yararlanması, ilâhî hitabın rûhunu çağın insanına aktarabilme başarısı; zengin bilgi birikimi, tahlil ve terkip gücü ve mükemmel üslûbu ile yeri geldikçe pozitivist ve ateist akımlarla hesaplaşması dikkate alındığında Elmalılı'nın eseri günümüzde de aşılamamış bir tefsir olarak önümüzde durmaktadır. Ayrıca Hak Dini Kur'an Dili'nin, dilimizin estetiğini bütün incelikleriyle, tarihî ve bölgesel zenginliğiyle yansıtan abidevî bir çalışma olduğunu da vurgulamak gerekir. Hak Dini Kur'an Dili'nin bu neşri, eserin yazma nüshalarına dayanılarak müellifin kaleme aldığı şekilde, sahih ve özgün metnin en sağlıklı şekilde oluşturulmasına yönelik uzun bir çabanın ürünüdür. Anlama etki eden nüsha farklılıkları ile eserde atıf yapılan kaynakların künye bilgileri gibi bilgileri içeren 10 bin kadar dipnotun yanı sıra; ilim, fikir ve dil açılarından böylesine benzersiz bir eserden daha iyi bir şekilde istifade edilebilmesi için bu neşre 12 bin kadar yan not (derkenar) eklenerek eserin daha iyi anlaşılması amaçlanmıştır. Bu yan notlarda eserde geçen sarf, nahiv, belâgat, mantık, fıkıh, fıkıh usûlü, kelâm, hadis, tefsir, felsefe, doğa bilimleri gibi sahalara ait ilmî terimler açıklanmış, özel isim ve eser isimlerine dair bilgi verilmiş, anlaşılmasında zorluk olabileceği düşünülen pasajlar sade bir dille açıklanmış, kelime ve ibare açıklamaları yapılmış, metindeki Arapça ibareler tercüme edilmiş ve rivayet değerlendirmeleri yapılmıştır. Ayrıca her cildin sonuna lügatçe eklenerek istifadenin artırılması hedeflenmiştir. Ketebe Yayınları olarak, kaleme alınmaya başlanmasının 100. yılında, Hak Dini Kur'an Dili'nin 8 ciltlik bu özel baskısını okuru ile buluşturmakla iftihar ediyoruz.